ZASADY TWORZENIA ŚRODKÓW TRWAŁYCH – ULEPSZENIA A REMONTY, KONSERWACJE, PRZEGLĄDY

1. Aktywa trwałe a aktywa obrotowe – definicja środków trwałych i definicja środków trwałych w budowie oraz nakładów brutto na środki trwałe w świetle Dyrektywy 2013/34 oraz rozporządzenia tzw. ESA 2010.
2. Ustawa PIT, ustawa CIT, ustawa o rachunkowości – inwestycje i środki trwałe w świetle prawa podatkowego i prawa bilansowego.
3. Ustawa o finansach publicznych a pojęcie inwestycji w ustawie o finansach publicznych i w jej aktach wykonawczych – wydatki bieżące a wydatki majątkowe jako źródło finansowania środków trwałych.
4. Problem szczególny związany z szczegółowym sposobem i trybem finansowania inwestycji z budżetu państwa blokującym finansowanie środków trwałych o wartości do 10 tys. zł z budżetu państwa (UWAGA! ale nie z budżetu JST).
5. Nadrzędne zasady rachunkowości budżetowej oraz zasady wyceny obowiązujące w roku 2023 – rozporządzenie Ministra Rozwoju i Finansów z dnia 13 września 2017 roku w sprawie rachunkowości oraz planów kont dla budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego, jednostek budżetowych, samorządowych zakładów budżetowych, państwowych funduszy celowych oraz państwowych jednostek budżetowych mających siedzibę poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej a zasady funkcjonowania konta 080, zasady funkcjonowania kont księgowych: 011, 013, 014, 015, 016, 017 kont: 071, 072, 077 i ich powiązanie z księgami lub kartami inwentarzowymi środków trwałych (analityką).
6. Szczególna rola paragrafu 9 rozporządzenia Ministra Rozwoju i Finansów z dnia 13 września 2017 roku wpływające na specyficzne ujęcie środków w budżetach gmin, powiatów, województw jako dochodów budżetu i jako przychodów urzędu.
7. Krajowy standard rachunkowości nr 11 „Środki trwałe” i jego zastosowanie w jednostkach sektora finansów publicznych realizujących wydatki i zakupy inwestycyjne – sposób przyjęcia standardu do polityki rachunkowości jednostki na rok 2023.
8. Warunki uznania składnika majątku za środek trwały i zasady tworzenia obiektów inwentarzowych.
9. Grunty, budynki i lokale oraz spółdzielcze prawo do lokalu użytkowego i spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego, obiekty inżynierii lądowej i wodnej, kotły i maszyny energetyczne, maszyny, urządzenia i aparaty ogólnego zastosowania, maszyny, urządzenia i aparaty specjalistyczne, urządzenia techniczne, środki transportu, narzędzia, przyrządy, ruchomości i wyposażenie, gdzie indziej niesklasyfikowane, inwentarz żywy jako obiekty inwentarzowe – Klasyfikacja Środków Trwałych (KŚT 2016) obowiązująca w roku 2023.
10. Inwentarz i zasady nadawania numerów inwentarzowych oraz zasady prowadzenia księgi inwentarzowej (księgi obiektów).
11. Ewidencja części dodatkowych lub części peryferyjnych, które mogą być przełączane między różnymi środkami trwałymi – zasady tworzenia tzw. podnumeru inwentarzowego.
12. Przypadki szczególne dot. tworzenia pojedynczych i zbiorczych obiektów inwentarzowych – zespolenie rodzajowe a zespolenie funkcjonalne, zespolenie sieciowe i liniowe oraz ich kryteria.
13. Zasady ustalania wartości początkowej środka trwałego – cena nabycia i koszt wytworzenia a moment rozpoczęcia budowy środka trwałego oraz nieodpłatne otrzymanie, ujawnienie, przekwalifikowanie i przekształcenie i inne przypadki.
14. Zakres zastosowania konta 800 i 840 do nieodpłatnie otrzymanych środków trwałych oraz do dotacji, płatności, środków Funduszu Przeciwdziałania Covid-19, środków Funduszu Pomocy Ukrainie, środków KFD, środków RFRD, środków RFPŁ PIS, środków RFIL i innych środków BGK finansujących środki trwałe.
15. Nakłady ponoszone w okresie użytkowania środka trwałego – ulepszenia a remonty, konserwacje, przeglądy.
16. Ulepszenia środków trwałych – poziom istotności i ulepszenia przeprowadzane etapami, miary wartości użytkowej, rodzaje ulepszeń.
17. Ulepszenie obcego środka trwałego.
18. Nakłady na bieżącą eksploatację – konserwacje a remonty bieżące (typowe i awaryjne), remonty nadzwyczajne.
19. Problem części zakupionych w celu wykorzystania do konserwacji, remontu lub ulepszenia środka trwałego.
20. Termin rozpoczęcia i zakończenia dokonywania odpisów amortyzacyjnych – planowa amortyzacja środka trwałego i jednorazowy odpis wartości początkowej.
21. Problem dolnej granicy wartości środków trwałych, zasady jej ustalania (np.100zł, 500zł, 1500zł) oraz typowe nieprawidłowości występujące w praktyce po zwiększeniu do 10 tys. zł limitu wartości środków trwałych amortyzowanych jednorazowo w ustawie CIT błędnie skutkujące nieuznawaniem za środki trwałe obiektów z jednorazowym odpisem amortyzacyjnym.
22. Zasady funkcjonowania mechanizmu podzielonej płatności w roku 2023 w zakresie inwestycji i środków trwałych określonych w załączniku nr 15 ustawy VAT.
23. Szczególnie poważny problem – nieprawidłowości związane z kasowym rozliczeniem wydatków inwestycyjnych po przeksięgowaniu równowartości VAT naliczony podlegający odliczeniu z konta dochodów na konto wydatków – zaniżanie wartości faktycznie kasowo zrealizowanych wydatków inwestycyjnych i błędne zrównanie wydatków kasowo zrealizowanych z wartością środka trwałego w budowie (inwestycji).
24. Prezentacja i ujawnianie informacji na temat środków trwałych jako mienia państwowego lub mienia komunalnego w roku 2023 – bilans i zakres informacji prezentowanych w informacji dodatkowej oraz zakres danych wykazywanych w sprawozdaniu typu „RB”.
25. Rejestr umów 2026 a umowy inwestycyjne – problem niezgodności danych pomiędzy zaangażowaniem, zobowiązaniem, wydatkiem a kwotami prezentowanymi w rejestrze umów jaki wystąpi po 1 stycznia 2024 roku.
26. Odpowiedzi na pytania.