Spółki komunalne - funkcjonowanie, nadzór i kontrola nad spółkami komunalnymi

I. Wprowadzenie – kontrola i nadzór, co to oznacza?
1. Spółki z udziałem samorządów terytorialnych:
a) rodzaje spółek z udziałem gminy, powiatu lub województwa,
b) dopuszczalny przedmiot działalności spółki komunalnej,
c) procedury tworzenia spółki, kompetencje organu wykonawczego / organu stanowiącego
II. Organizacja i wykonywanie kontroli i nadzoru nad działalnością spółki komunalnej:
1. Kontrola i nadzór nad działalnością spółki ze strony gminy – założenia, cele, rodzaje, możliwe sposoby sprawowania nadzoru w ramach urzędu, nadzór rozproszony, nadzór scentralizowany.
2. Zarzuty NIK wobec samorządów z zakresu wadliwości wykonywania nadzoru właścicielskiego przez samorządy (m.in. kontrole z 2021 r., 2022 r.)
3. Uprawnienia kontrolne i nadzorcze organów gminy – podział uprawnień pomiędzy organ wykonawczy i organ stanowiący, dopuszczalność wykonywania kontroli w spółce przez komisję rewizyjna rady gminy (powiatu), sejmiku województwa.
4. Uprawnienia radnych określone ustawami samorządowymi do prowadzenia kontroli w spółce samorządowej oraz żądania od spółki informacji. Podstawy do odmowy udzielenia informacji i możliwe środki odwoławcze.
5. Wykonywanie uprawień kontrolnych przez wspólnika tj. zgromadzenia wspólników (walne zgromadzenie), tzw. uprawnienia osobiste wspólników, różnice w spółkach z o.o. w stosunku do spółki akcyjnej.
6. Rady nadzorcze – uprawienia do zasiadania, nowe uprawnienia rad nadzorczych do pozyskiwania informacji o działalności spółki oraz wybieranie doradcy zewnętrznego oraz sankcje karne m.in. dla zarządu i pracowników za brak udostępnienia informacji i danych, zasady wykonywania kontroli przez członków rady nadzorczej, organizacja pracy rady nadzorczej po zmianach ksh.
III. Kształtowanie wynagrodzeń w spółkach komunalnych jako instrument nadzoru